🌕 Co Jeść Przy Raku Żołądka
Wrzody żołądka są dolegliwością dziedziczną (u 50% osób wrzody trawienne występują rodzinnie). Co ciekawe, skłonność do tej choroby mają pacjenci z grupą krwi 0. Wrzody żołądka – objawy. Wiele osób zastanawia się, jakie są typowe objawy wrzodów żołądka. Do charakterystycznych symptomów należą: zgaga, częste bóle
W niektórych przypadkach możliwe jest częściowe wycięcia żołądka (typ jelitowy raka żołądka ograniczony do części przedodźwiernikowej), co wiąże się z lepszą jakością życia u takich pacjentów. W przypadku operacji z intencją wyleczenia konieczne jest również wycięcie odpowiednich grup węzłów chłonnych.
Mowa tu o czterech składnikach: miodzie, propolisie (kit pszczeli), pierzdze i mleczku pszczelim. Poza wspólnymi, każdy z nich posiada odmienne właściwości: Miód – ogólnie uznany za produkt dostarczający zdrowia, w diecie przy złośliwym nowotworze ma również podobny status. Świadczy o tym nasilające się zainteresowanie miodem
Napromienianie paliatywne ma na celu zlikwidowanie bądź ograniczenie dolegliwości wywołanych rozwojem choroby nowotworowej, a przez to poprawę jakości życia chorych, u których nie ma możliwości prowadzenia leczenia radykalnego. Napromienianie guzów nowotworowych – rodzaje naświetlań, bibliografia. M. Frączak, Podstawy
Określanie ekspresji HER2 w zaawansowanym raku żołądka powinno stanowić pierwszy krok w procesie diagnozy i leczenia pacjenta. Oznaczanie HER2 w raku piersi stało się rutynowym elementem postępowania w wielu krajach i tysiące kobiet odniosło korzyści z celowanego leczenia anty - HER2, wdrażanego po dokładnym rozpoznaniu
Odpowiednią dietę najlepiej wprowadzić wraz z postawieniem diagnozy, podczas stosowania leków. Zapraszam do artykułu: Dieta łatwo strawna bogatobiałkowa, w którym znajdziecie więcej informacji o tym, jak powinna wyglądać taka dieta. Ponieważ leczenie bakterii nie należy do najprostszych, gdyż stale rośnie jej oporność na
Polekowe zapalenie i stłuszczenie wątroby a dieta – odpowiada Dr n. med. Aneta Kościołek. Dieta na zapalenie żołądka – odpowiada Mgr inż. Monika Biziel. Kawa i surowe owoce przy refluksie, przepuklinie przewodu przełykowego i zapaleniu błony śluzowej żołądka – odpowiada Mgr Beata Podbereska. Dieta przy żółciowym zapaleniu
Najlepiej poprzestać na połowie łyżeczki soli dziennie, jeśli już; Ograniczenie kawy, czekolady, kakao i mocnej herbaty – związki w nich zawarte zwiększają kwaśność soku żołądkowego, a ponadto czekolada opóźnia opróżnianie żołądka; Nie należy nadużywać przypraw, szczególnie ostrych, jak chili, papryka ostra, papryka
Zdaniem prof. Wyrwicza immunoterapia nie jest pozbawiona działań ubocznych, ale toksyczność chemioterapii jest inna, niż immunoterapii. – Chemioterapia w raku żołądka wiąże się zwykle z nasilonymi nudnościami, wymiotami, osłabieniem czynności szpiku kostnego. Zastosowanie pembrolizumabu może wywoływać choroby o charakterze
eHFO. Rak żołądka (nowotwór żołądka) – C16 Liczba chorych na raka żołądka Chociaż rak żołądka bywa stosunkowo częstą chorobą nowotworową, dzięki lepszej higienie i jakości odżywiania (aczkolwiek w czasach dzisiejszych mówi się raczej o jego obniżaniu), obserwujemy spadek zachorowań. Zapadalność na raka żołądka znacząco różni się pod względem geograficznym, to schorzenie bardzo często występuje w Japonii (prawdopodobnie z powodu częstego spożywania wędzonych i marynowanych w soli ryb, które zawierają mnóstwo substancji rakotwórczych), najniższa zapadalność była niespodziewanie zanotowana w Stanach Zjednoczonych. Dzięki nowoczesnym metodom leczenia i wczesnemu wykryciu objawów rak żołądka wykazuje tendencję spadkową. Jak Penoxal pomaga przy chorobie raka żołądka? Silny układ immunologiczny potrafi poradzić sobie z komórkami nowotworowymi i je zniszczyć, jednak czasami potrzebuje pomocy. PENOXAL stymuluje układ immunologiczny i pomaga w ten sposób zoptymalizować jego działanie, które jest wystarczająco skuteczne w walce z komórkami nowotworowymi. Produkt może być również stosowany w trakcie radioterapii i chemioterapii, aby złagodzić niektóre skutki uboczne leczenia. Ponadto stymuluje aktywność przewodu pokarmowego, wątroby, nerek i innych narządów, które są bardzo obciążane leczeniem onkologicznym, przyczyniając się w ten sposób do prawidłowego funkcjonowania organizmu i ogólnego dobrego samopoczucia. Jest zatem odpowiednim suplementem w ogólnym leczeniu choroby onkologicznej, co potwierdza w swojej opinii na temat Penoxalu lek. med. Anna Galambošová, farmaceuta PharmDr. Tomáš Arndt oraz inni lekarze. O doświadczeniach tych, którzy zażywają Penoxal, więcej można dowiedzieć się TUTAJ. Zalecane dawkowanie podczas terapii onkologicznej to 4 kapsułki dziennie przez okres 4 miesięcy Przyczyny raka żołądka Na powstanie raka (nowotworu) żołądka ma wpływ więcej czynników, do najważniejszych, na które można mieć wpływ, należy jednak styl życia i układ immunologiczny. Do najważniejszych czynników ryzyka można zaliczyć palenie, częstą konsumpcję smażonych, grillowanych i wędzonych produktów spożywczych (podczas których powstają niebezpieczne substancje rakotwórcze), nadmiar soli, niewystarczająca ilość świeżych owoców i jarzyn oraz pleśnie w jedzeniu i osłabiony układ immunologiczny. Uwarunkowania genetycznego nie możemy zmienić, niektóre rodzaje nowotworów są bowiem dziedziczne, u innych prawdopodobieństwo ich pojawienia się jest aż 3 razy wyższe. Ta choroba częściej występuje u mężczyzn w wieku średnim i wyższym. Większe ryzyko występuje również u osób z niedokrwistością złośliwą (niedokrwistością Addisona-Biermera), która z powodu braku tzw. czynnika wewnętrznego w żołądku (uniemożliwiającego przyswajanie witaminy B12) wywołuje zmiany na błonie śluzowej żołądka. Rak żołądka może się rozwinąć również z niektórych polipów lub z przewlekłego schorzenia żołądka spowodowanego bakterią Helicobacter pylori, która wpływa i na powstanie wrzodów żołądkowych. Tę chorobę można łatwo wyleczyć, jednak ze względu na możliwość jej przejścia w chorobę nowotworową jest ważne nie zwlekać z leczeniem. Zresztą nie tylko tej chorobie można zapobiec przez wzmocnienie układu immunologicznego odpowiednim suplementem diety. Objawy raka żołądka Ze względu na niespecyficzne objawy rak żołądka zwykle jest rozpoznawany dopiero w zaawansowanym stadium, kiedy pojawia się ból w lewym nadbrzuszu, uczucie sytości nawet po małej porcji jedzenia, utrata apetytu, wymioty i zmęczenie. W zależności od lokalizacji nowotworu mogą pojawić się dolegliwości i ból podczas połykania. Niektóre objawy, jak ulga po jedzeniu, krwiste wymioty, ewentualnie smoliste stolce, mogą zwiastować również inne choroby układu trawiennego. Profilaktyka Profilaktyką jest jednoznacznie zdrowy styl życia z ograniczaniem konsumpcji „ryzykownych“ i zmodyfikowanych artykułów żywnościowych, jak również badania profilaktyczne oraz zwrócenie uwagi nawet na drobne dolegliwości i objawy. Znaczne zmniejszenie ryzyka pojawienia się wrzodów żołądkowych, które mogą przejść w chorobę nowotworową, można osiągnąć przez eliminację stresu i rzucenie palenia. Osoby w grupie ryzyka nie powinny zaniedbywać układu immunologicznego, który trzeba regularnie wzmacniać. Skuteczne wzmocnienie odporności zapewni odpowiedni naturalny suplement diety. Wpływ układu immunologicznego na raka żołądka Ponieważ podstępność raka żołądka polega przede wszystkim w jego ukrytych objawach, których często nie można dostrzec, wskazane jest przy jakichkolwiek dolegliwościach trawiennych skupić się na wzmocnieniu układu immunologicznego. Wystarczająco silna odporność prowadzi do uruchomienia mechanizmów obronnych organizmu, a tym samym zapobiega szerzeniu się niepożądanych komórek lub namnażania się wrzodów żołądkowych, które mogą poprzedzać nowotwór. Inne informacje Onkologia i Penoxal Rodzaje nowotworów Rodzaje leczenia Leczenie raka Chemioterapia Immunoterapia Radioterapia Powszechne objawy Rak i układ odpornościowy
Organizm w normalnych warunkach nie potrzebuje więcej niż 0,5 g sodu dziennie. Maksymalna zalecana podaż sodu według WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) wynosi 2 g dziennie (do 5 g soli kuchennej). Średnie spożycie sodu w USA wynosi 3,4 g dziennie. Okazuje się, iż nadużywanie chlorku sodu jest związane z kancerogenezą. Czarne statystyki Rak żołądka to jeden z najczęstszych i najgorzej rokujących rodzajów nowotworów. W 2018 r. na świecie odnotowano ponad milion przypadków, z tego 782 zmarło. Rak żołądka plasuje się na szóstej pozycji w zestawieniu, na pierwszym jest fatalnie rokujący rak płuca (ponad 2 mln przypadków rocznie, na świecie ~1,76 mln zgonów). W innych statystykach rak żołądka lokuje się na czwartej pozycji. Chociaż wskaźniki zachorowalności na raka żołądka powoli spadały w ciągu ostatnich dziesięcioleci (np. w Chinach), oszacowano, że w 2005 r. zdiagnozowano tam 0,4 mln nowych przypadków i 0,3 mln zgonów z powodu tego nowotworu. W 2018 r. w Polsce nowotwory żołądka stanowiły 3,9% wszystkich nowotworów odnotowanych u mężczyzn oraz były przyczyną 5,7% zgonów z powodu nowotworów ogółem w tej grupie. Skąd się bierze rak żołądka? Zidentyfikowano kilka czynników ryzyka raka żołądka, w tym zakażenie Helicobacter pylori (H pylori), konsumpcja żywności konserwowanej solą, azotyny w diecie (najlepiej znany azotyn sodu E250, inne to E-249 azotyn potasu, E-251 azotan sodu, E-252 azotan potasu), palenie tytoniu, sięganie po alkohol, otyłość, promieniowanie i wywiad rodzinny (uwarunkowania genetyczne, np. grupa krwi A). Jak widać, beztroski tryb życia przejawiany przez większość Polaków powoduje, że ich ciała zamieniają się w wylęgarnię nowotworów. Jestem szczerze zdziwiony, iż w Polsce odnotowuje się tylko nieco ponad 167 tys. nowotworów złośliwych rocznie, biorąc pod uwagę, jak odżywia się większość osób. Większość nie stroni od żywności konserwowanej solą (np. wędliny, frytki, ogórki kiszone i inne warzywa konserwowe, chipsy, paluszki, sery topione i żółte, mięsa, ryby, konserwy, solone pasty sojowe itd.), azotynów (znów np. wędliny, kiełbasy, parówki, pasztety drobiowo-wieprzowe, konserwy), alkoholu. Otyłych jest coraz więcej. Większość ludzi regularnie sięga po fast foody, które szkodzą potrójnie: powodują otyłość (ryzyko raka), dostarczają wysokoprzetworzonego mięsa (ryzyko raka, mięso dawno sklasyfikowano w grupie czynników rakotwórczych) i są źródłem soli (ryzyko raka wskutek pośredniego oddziaływania np. na śluzówkę żołądka). W 2018 r. do Krajowego Rejestru Nowotworów wpłynęły informacje o niemal 167,5 tys. nowych zachorowaniach na nowotwory i 101,4 tys. zgonach z ich powodu. W naszym społeczeństwie prawie 1,17 mln osób żyje z chorobą nowotworową rozpoznaną w ciągu poprzedzających 15 lat, z czego u 840 tys. diagnozę postawiono w ciągu poprzedzających 10 lat. Nowotwory złośliwe stanowią drugą przyczynę zgonów w Polsce, spowodowały w 2018 r. 25,9% zgonów mężczyzn i 23,1% zgonów kobiet. Czy czynniki dietetyczne mają znaczenie? Niezwykłe różnice geograficzne w częstości występowania raka żołądka wskazują, że czynniki dietetyczne, w tym konsumpcja określonych grup żywności, do których dodano sól i/lub azotany, mogą wpływać na ryzyko pojawienia się raka żołądka. Większość badań wskazuje, że średnie spożycie soli w każdej populacji było ściśle skorelowane ze śmiertelnością z powodu raka żołądka. Większość badań kliniczno-kontrolnych wykazała podobne wyniki, wskazując na umiarkowany do wysokiego wzrost ryzyka spożycia największej ilości soli lub solonej żywności. Spożycie soli, jakie ma znaczenie? Spożycie soli zostało po raz pierwszy opisane jako potencjalny czynnik ryzyka raka żołądka w 1959 r. W niektórych wczesnych badaniach stwierdzono, że używanie lodówek do przechowywania żywności jest skorelowane ze zmniejszeniem zachorowalności na raka żołądka. Dlaczego? Bo chłodzenie umożliwia ograniczenie podaży soli w diecie. W japońskim badaniu sugerowano prawie liniową korelację między skumulowaną śmiertelnością z powodu raka żołądka a ilością wydalanej w ciągu 24 h soli w moczu. Badania eksperymentalne, w tym prowadzone na gryzoniach, również sugerują, że sól może odgrywać ważną rolę w etiologii raka żołądka. Na podstawie dostępnych danych eksperymentalnych i epidemiologicznych w raporcie z konsultacji eksperckich Światowej Organizacji Zdrowia (WHO)/Food and Agriculture (FAO) z 2003 r. stwierdzono, że „żywność konserwowana solą i sól prawdopodobnie zwiększają ryzyko raka żołądka”. Spośród dwunastu badań, w których oszacowano spożycie solonych ryb, w czterech wykazano silny, statystycznie istotny wzrost ryzyka raka (nawet 5,5-krotny!). W innych dwunastu badaniach oceniano spożycie solonej pasty sojowej, solonych dodatków i innych słonych potraw. W dziewięciu z nich zaobserwowano umiarkowany wzrost ryzyka raka przy większym spożyciu soli, w pozostałych trzech nie znaleziono związku. W czterech badaniach japońskich wykazano statystycznie istotne powiązania między nadmiernym spożyciem soli a rakiem żołądka. Ryzyko rosło co najmniej dwukrotnie, w niektórych przypadkach pięciokrotnie (w zależności od skali nadużywania chlorku sodu). W jednym eksperymencie stwierdzono znaczące ryzyko pojawienia się raka żołądka zarówno u mężczyzn, jak i kobiet po 10 latach obserwacji 20 300 mężczyzn i 21 812 kobiet. W innym badaniu przeprowadzonym na wiejskich obszarach Japonii z udziałem 8 035 pacjentów, u których odnotowano 76 zgonów z powodu raka żołądka, wykazano nawet ponad pięciokrotnie większe ryzyko raka przy najczęstszym spożyciu mocno solonej żywności. W badaniu obejmującym 18 684 mężczyzn i 20 381 kobiet stwierdzono zależny od dawki związek między spożyciem soli a ryzykiem raka żołądka u mężczyzn. W tej grupie osób stwierdzono 486 potwierdzonych histologicznie przypadków raka żołądka (358 mężczyzn i 128 kobiet). Kentaro Shikata i in. w 2006 r. opublikowali doniesienia na łamach „International Journal of Cancer”. Obserwacją objęto 2 476 osób w wieku 40 lat lub starszych i podzielono na 4 grupy według ilości dziennego spożycia soli: miej niż 10 g, od 10 G do 12,9 g, od 13 g do 15,9 g, lub więcej niż 16 g. Obserwacje kontynuowano przez 14 lat. U 93 osób z tej grupy rozwinął się rak żołądka. Stwierdzono, że zjadanie: od 10 g do 12,9 g soli jest związane z 2,42-krotnie większym ryzykiem raka żołądka od 13 g do 15,9 g ponad dwukrotnie więcej niż 16 g dziennie prawie trzykrotnie Przy tym warto pamiętać, iż nadmierna ilość soli wywiera niszczący wpływ na cały organizm. Pojawiający się po wielu latach rak żołądka jest tak naprawdę tylko "wisienką na torcie". Nadmierne spożycie soli wiąże się z wyższym ryzykiem rozwoju przewlekłej choroby nerek (automatycznie oznacza ona znacząco wyższe ryzyko sercowo-naczyniowe ze względu na rolę nerek w regulacji, chociażby ciśnienia krwi). Nadmiar sodu może przyczyniać się do utraty wapnia z tkanki kostnej. W jednym z badań u uczestników, którzy spożywali dziennie ponad 4 g sodu, odnotowano 2,5-krotny wzrost ryzyka wystąpienia udaru mózgu, w porównaniu do osób spożywających mniej niż 1,5 g sodu na dobę. Nadmiar sodu podwyższa ciśnienie krwi. Podwyższone ciśnienie krwi odpowiada za 7,6 mln zgonów rocznie na całym świecie (13,5% wszystkich), więcej niż jakiekolwiek inne czynniki ryzyka. Około 54% udarów i 47% chorób wieńcowych (np. zawał) serca można przypisać wysokiemu ciśnieniu krwi. Przyczynia się np. do remodelingu i spadku funkcji lewej komory serca oraz uszkodzenia nerek. Podsumowanie Na rozwój większości nowotworów można wpływać, modyfikując dietę, aktywność fizyczną, zmieniając szeroko rozumiany styl życia. Niestety, większość ludzi nie robi nic, aby odżywiać się zdrowiej, czerpiąc np. z warzyw, owoców, zdrowych źródeł tłuszczów, węglowodanów o wolnej kinetyce (ryż, kasza, makaron, pieczywo razowe) oraz odpowiednich zasobów protein (jajka, białka serwatkowe, ryby, rośliny strączkowe itd.). Świadomie wybierają produkty, które mogą zabrać im całe dekady życia. Referencje, badania naukowe, piśmiennictwo: Xiao-Qin Wang i in. Review of salt consumption and stomach cancer risk: Epidemiological and biological evidence Kentaro Shikata i in. A prospective study of dietary salt intake and gastric cancer incidence in a defined Japanese population: The Hisayama study Hisatomi Arima i in. Mortality patterns in hypertension Chang-YunYoon “High and low sodium intakes are associated with incident chronic kidney disease in patients with normal renal function and hypertension” Dorota Czerwińska, Anna Czerniawska „Ocena spożycia sodu, z uwzględnieniem soli kuchennej jako jego źródła, w wybranej populacji warszawskiej” Agnieszka Latoch “Stan wiedzy na temat produktów mięsnych jako głównego źródła sodu w diecie wśród lubelskich studentów” Sodium Intake in Populations: Assessment of Evidence Graudal NA1, Hubeck-Graudal T2, Jurgens G3 „Effects of low sodium diet versus high sodium diet on blood pressure, renin, aldosterone, catecholamines, cholesterol, and triglyceride” Szivak TK, Hooper DR, Kupchak BK, Apicella JM, Saenz C, Maresh CM, Denegar CR, Kraemer WJ. “Adrenal Cortical Responses to High Intensity, Short Rest, Resistance Exercise in Men and Women.” J Strength Cond Res. 2012 May 3. Bracken RM1, Linnane DM, Brooks S. “Plasma catecholamine and nephrine responses to brief intermittent maximal intensity exercise” Williams JS1, Williams GH, Jeunemaitre X, Hopkins PN, Conlin PR. “Influence of dietary sodium on the renin-angiotensin-aldosterone system and prevalence of left ventricular hypertrophy by EKG criteria” William B. Farquhar, PhD,* David G. Edwards, PhD,* Claudine T. Jurkovitz, MD, and William S. Weintraub, MD “Dietary Sodium and Health: More Than Just Blood Pressure” Garg R1, Sun B2, Williams “Effect of low salt diet on insulin resistance in salt-sensitive versus salt-resistant hypertension”. Informacje zawarte w artykułach mają charakter wyłącznie informacyjny i nie są poradą lekarską, a stosowanie ich w praktyce powinno za każdym razem być konsultowane z lekarzem pierwszego kontaktu lub lekarzem specjalistą.
Nowotwory są drugą przyczyną zgonów w kraju, zaraz po chorobach układu krążenia. To nie predyspozycje genetyczne a w dużej mierze styl życia odpowiadają za pojawienie się raka. Niewłaściwa dieta w połączeniu z brakiem ruchu prowadzą do nadmiernego gromadzenia się tkanki tłuszczowej. Ta ostatnia sprzyja stanom zapalnym w organizmie, co zwiększa ryzyko chorób nowotworowych. To co jemy ma ogromny wpływ na nasze zdrowie, choć często to ignorujemy. Oczywiście przyczyn rozwoju raka może być wiele, mocno akcentuje się czynnik psychologiczny, konflikty emocjonalne, które przeżywamy, ale eksperci podkreślają, że niebagatelną rolę w prewencji chorób nowotworowych odgrywa właściwy sposób odżywiania i rezygnacja z używek. Warto jednak podkreślić, że nie ma jednego, dwóch czy kilku produktów, które na pewno ustrzegą nas przed rakiem. Natomiast zespół zachowań żywieniowych i ogólnego stylu życia wraz z utrzymaniem prawidłowej masy ciała odgrywają znaczącą rolę w profilaktyce. Nowotwór w rodzinie nie oznacza, że w późniejszym czasie choroba dotknie wszystkich jej członków. Predyspozycja genetyczna (szacuje się, że jest przyczyną 10 % wszystkich nowotworów) połączona z czynnikami pronowotworowymi dopiero staje się czynnikiem zapalnym dla raka. Czynniki i produkty pronowotworowe Liczne badania potwierdzają, że istnieje związek między masą ciała a zachorowalnością na nowotwory. Nadmiar tkanki tłuszczowej odpowiada za wydzielanie substancji prozapalnych co zwiększa ryzyko między innymi na raka jelita grubego, odbytnicy, piersi, błony śluzowej trzonu macicy i innych. Prostym badaniem przesiewowym jest wyliczenie wskaźnika BMI. Zakres normy mieści się między 18,5 a 24,9. Nadwaga i otyłość jest skutkiem nadmiaru kalorii a wśród produktów szczególnie predysponujących do rozwoju choroby nowotworowej jest czerwone mięso (w tym też wyroby z jego użyciem jak parówki, wędliny, kiełbasy). Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podkreśla, że codzienne spożywanie 50 g przetworzonego czerwonego mięsa wiąże się z wzrostem zachorowania na raka jelita grubego aż o 18%. Kolejnym elementem diety działającym pronowotworowo jest sól. Polacy używają jej zbyt dużo dosalając potrawy, używając mieszanek przypraw czy zjadając żywność typu fast food. WHO rekomenduje ograniczenie soli do 5 g na dzień (1 płaska łyżeczka) a większość globalnej populacji każdego dnia spożywa jej dwukrotnie więcej. Nadmiar soli w diecie przyczynia się do uszkodzenia błony śluzowej żołądka, powodując stan zapalny. Nadużywanie soli zwiększa ryzyko zachorowania na raka żołądka. Na cenzurowanym powinna znaleźć się żywność wysokoprzetworzona, dostępna niestety w każdym sklepie spożywczym. Obfituje ona w wątpliwej jakości mięso, cukier, sól, dodatki do żywności jak aromaty, barwniki, wzmacniacze smaku, które dostarczane do organizmu regularnie nie służą zdrowiu. Listę składników pronowotworowych powinny zamknąć używki takie jak alkohol i nikotyna. Eksperci podkreślają, że osoby pijące alkohol i palące papierosy mają bardzo wysokie ryzyko zachorowania na nowotwór przełyku. Warzywa i owoce tarczą przeciw nowotworom Zewsząd słyszymy, że spożywanie warzyw i owoców przynosi wymierne korzyści dla zdrowia. Warzywa i owoce są zdrowe co nie podlega wątpliwościom. Większość argumentuje to obecnością w nich witamin i składników mineralnych co też jest prawdą. Natomiast jak wejdziemy głębiej w skład poszczególnych surowców roślinnych to przekonamy się, że obfitują one w ogromną ilość związków aktywnych, które w prewencji chorób nowotworowych mają nieocenione znaczenie. Oto wybrane z nich. Gulokozynolany są prekursorami biologicznie aktywnych związków jak sulforafan czy indol-3-karbinolu. Ich źródłem są warzywa kapustne (kapusta, brukselka, kalafior, brokuł, jarmuż) oraz rzodkiewka, rzodkiew, rzepa, rzeżucha czy chrzan. Glukozynolany chronią komórki przed uszkodzeniami cząsteczek DNA spowodowanymi różnymi czynnikami kancerogennymi (np. palenie tytoniu, alkohol) i reaktywnymi formami tlenu, których nadmiar powstaje w organizmie na skutek nieprawidłowej diety i stylu życia. Kolejne roślinne substancje działającą przeciwnowotworowo to fitoestrogeny. Ich źródłem są nasiona roślin strączkowych (soczewica, ciecierzyca, fasola, soja, bób), len, pełnoziarniste produkty zbożowe ale też owoce jagodowe jak maliny, truskawki zasobne w resweratrol. Wspomnianych surowców nie może zabraknąć w diecie kobiet gdyż ich działanie antyestrogenowe może być pomocne w profilaktyce nowotworów gruczołu piersiowego. Choć są też dowody, że izoflawony (z grupy fitoestrogenów) mogą przynieść również korzyści w prewencji nowotworów gruczołu sterczowego u mężczyzn. Dlatego wszyscy powinniśmy po nie sięgać. Wśród cennych, aktywnych substancji roślinnych działających antynowotworowo trzeba wymienić jeszcze antocyjany obecne w borówkach, jagodzie kamczackiej, aronii czy czerwonej kapuście. Oraz karotenoidy, rozpuszczalne w tłuszczach barwniki roślinne a wśród nich likopen obecny w dużym stężeniu w przetworach pomidorowych. Udowodniono mu korzystny wpływ na redukcję częstości występowania niektórych chorób nowotworowych, zwłaszcza prostaty. Cenny błonnik pokarmowy chroni przed rakiem Włókno roślinne reguluje pracę przewodu pokarmowego, daje uczucie sytości i pomaga w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. W kontekście nowotworów ma jeszcze jedno znaczenie. Błonnik z warzyw, owoców i produktów zbożowych zwiększa masę stolca przez co rozcieńcza zawarte w nim kancerogeny. Tym sposobem pasaż jelitowy trwa krócej i narażenie na wchłonięcie pronowotworowych składników z diety również. W miarę możliwości najlepiej zjadać warzywa i owoce ze skórką, bo w niej błonnika jest najwięcej. Aktywność fizyczna Mamy coraz więcej dowodów naukowych mówiących, iż brak ruchu zwiększa ryzyko pojawienia się nowotworu jelita grubego, piersi, trzonu macicy oraz płuca. Sprawa jest poważna bo brak ruchu dotyczy coraz młodsze pokolenia. Warto zwrócić uwagę na spontaniczną, codzienną aktywność fizyczną wyrażoną krokami. Wystarczy korzystać ze schodów zamiast windy, wysiadać wcześniej z autobusu czy wyjść na spacer. Te wszystkie czynności sprawiają, że ilość kroków zwiększa się, łatwiej nam utrzymać prawidłową masę ciała a ryzyko zachorowania na nowotwór spada. Pięć najważniejszych zasad profilaktyki nowotworowej Świeże, sezonowe warzywa i owoce obecne w każdym posiłku. Niech stanowią połowę tego co jesz! Ogranicz spożycie mięsa, zwłaszcza czerwonego i zastępuj go nasionami roślin strączkowych, rybami i jajami. Nie dosalaj posiłków, korzystaj ze świeżych i suszonych ziół. Codziennie spaceruj, tyle na ile pozwala Ci zdrowie. Unikaj alkoholu i tytoniu. Autor: Monika Stromkie-Złomaniec: dietetyk kliniczny Z kaloriami na pieńku.
co jeść przy raku żołądka